Kiedy jestem pytana o to jak działa coaching, mam poważny problem z odpowiedzią. Nie dlatego, że nie wiem, ale dlatego, że słowa w sposób bardzo niedoskonały oddają to, co dzieje się podczas procesu coachingowego. Trzeba to poczuć na własnej skórze, dostać kilka trafiających w sedno pytań i na nie odpowiedzieć, zobaczyć jak w wyniku tego zmienia sie perspektywa i rozumienie siebie i świata.
To trochę jak w słowach Aureliusza Augustyna z Hippony: „Jeśli nikt mnie o to nie pyta, wiem. Jeśli pytającemu usiłuję wytłumaczyć, nie wiem.”
Dlatego posłużę się filmem, który metaforycznie pokazuje przebieg typowego procesu coachingowego.
I. Spotkanie
Coach i klient spotykają się. Często bywa to sesja próbna, w trakcie której coach opowiada o tym jak wygląda proces coachingowy i technikalia, a potem prowadzi sesję coachingową. Klient może sprawdzić czy ta forma pracy będzie dla niego odpowiednia, obydwoje też sprawdzą, czy jest między nimi potencjał do zaistnienia relacji opartej na zaufaniu i otwartości. Innymi słowy: czy sobie nawzajem odpowiadają.
II. Wizja
Coaching jest procesem, który ma wspierać osiąganie celów klienta. Czasami klient przychodzi z konkretnym wyzwaniem i coach pomaga mu przekuć to wyzwanie na cel. Cel ma byc sformułowany tak, by był dla klienta ekscytujący i motywujący, ale też powinien zawierać w sobie jasne kryteria sukcesu, dzięki którym klient w każdej chwili będzie w stanie określić czy już cel osiągnął czy nie, a jesli nie – to czy zbliża się do niego, czy żwawo oddala.
Czasem klient przychodzi tylko z palącą potrzebą by coś zmienić w życiu, ale nie wiedząc co ani jak. Przy pomocy coacha Klient odkrywa taką wersję siebie, w której będzie się czuł spełniony, usatysfakcjonowany i w zgodzie ze sobą. Może to zająć nawet kilka sesji.
III. Plan
Przy pomocy coacha Klient określa co potrzebuje w sobie i swoim otoczeniu zmodyfikować, by osiągnąć swoje cele.
IV. Podróż
Korzystając z narzędzi dostarczonych przez coacha, klient opracowuje kolejne kroki i – na tym polega sedno procesu – działa. Coach dba o to, by klient wyciągał wnioski i coraz lepiej poznawał siebie i swoje możliwości. Zdarza się, że w miarę jak rośnie samoświadomość klienta, zmieniają się też jego cele – i to naturalne zjawisko. Czasami stają się bardziej ambitne, kiedy klient nabiera pewności siebie i zaufania do własnych możliwości. Czasami ulegają przeformułowaniom, kiedy klient lepiej zrozumie własne motywacje i potrzeby i stwierdzi, że „tak naprawdę w tym wszystkim chodzi o coś innego”.
Zdarza się, że kroki, na jakie decyduje się klient, nie są w danym momencie optymalne. Coach dba wówczas o to, by klient zrozumiał z czego wynikają trudności w działaniu i wyciągnął z nich wnioski, a następnie opracował takie nowe kroki, które w danej chwili będą odpowiednie. Coach wspiera klienta, ale nie robi tego za niego – to klient decyduje czego w danej chwili potrzebuje.
Coach wierzy, że klient ma wszystko, czego potrzebuje do osiągnięcia swoich celów – pewne zasoby ma już w sobie, inne jest w stanie pozyskać w miarę potrzeb. Tą wiarą zaraża samego klienta, dbając o jego motywację do działania.
V. Sukces
W pewnym momencie wspólnej podróży klient stwierdza: mam wszystko, dalej mogę iść sam. Proces coachingowy się kończy ku wspólnej satysfakcji. Klient samodzielnie realizuje swoje cele, korzystając z zasobów, które odkrył lub rozwinął w trakcie procesu coachingowego.
VI. I żyli długo i szczęśliwie
Za jakiś czas może się zdarzyć, że klient postawi sobie nowe cele i stwierdzi: potrzebuję coacha, i rozpocznie nowy proces coachingowy. A może być tak, że stanie przed trudną decyzją i będzie potrzebować jednej sesji, skoncentrowanej na tej konkretnej decyzji.
Klient ma w sobie wszystkie potrzebne zasoby. Ale z coachem droga przebiega szybciej i prowadzi dalej.